Aż ponad 580 proc. zyskał od początku roku kurs Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Pomimo tak niesamowitego wzrostu cen akcji drobni inwestorzy, którzy dali się skusić idei promowanej w 2010 r. przez rząd Donalda Tuska "Akcjonariatu Obywatelskiego", wciąż liczą straty. Każdy z kilkuset tysięcy inwestorów, którzy uwierzyli poprzedniemu rządowi stracił ponad 17 tys. zł.
Za jedną akcję JSW podczas wtorkowej sesji na warszawskiej giełdzie inwestorzy płacili już ponad 70 zł. To wciąż 50 proc. poniżej ceny emisyjnej z 2010 r. (akcje JSW były sprzedawane przez Skarb Państwa po 136 zł za sztukę). A jeszcze na początku tego roku roku jeden papier JSW kosztował mniej niż 9 zł. Dla tych, którzy kupili akcje JSW w ofercie publicznej, oznaczało to stratę ponad 90 proc.
Mocna jazda w górę notowań spółki górniczej jest więc dla inwestorów dobrą wiadomością. Kto w panice nie sprzedał akcji "na dołku", szybko odrabia straty. Kursowi akcji JSW bez wątpienia pomaga "wysyp" pozytywnych rekomendacji od biur maklerskich. W ostatniej z nich analitycy DM PKO BP zalecili inwestorom kupowanie akcji JSW i wycenili jedną akcję na 74 zł.
Wskazali również, że w tym roku JSW powinna wyjść na plus i pokazać zysk netto w wysokości 379 mln zł. To efekt zarówno wzrostu cen węgla, jak również restrukturyzacji prowadzonej w spółce.
| Analitycy DM PKO BP prognozują wyniki JSW | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| 2014 | 2015 | 2016* | 2017* | 2018* | |
| Przychody | 6 815 | 6 935 | 6 878 | 7 581 | 7 502 |
| EBITDA | 529 | 537 | 1 410 | 3 015 | 2 958 |
| EBIT | -775 | -3 896 | 544 | 2 248 | 2193 |
| Zysk netto | -659 | -3 266 | 379 | 1 714 | 1 671 |
Źródło: money.pl na podstawie danych DM PKO BP. *Prognoza.
Dzięki odbiciu na akcjach JSW inwestorzy, którzy kupili je w ofercie publicznej w 2010 r., szybko odrabiają straty. Ale warto zwrócić uwagę, że całkowity pakiet akcji kupionych w ramach "Akcjonariatu Obywatelskiego" już wcale nie prezentuje się tak dobrze.
Spółki energetyczne mocno w dół
Na początku roku, jeszcze przed "wystrzałem" notowań JSW, sprawdziliśmy, jak wyglądają wyniki drobnego inwestora, który kupował wszystkie maksymalne pakiety akcji spółek prywatyzowanych w "Akcjonariacie Obywatelskim". Osoba, która kupiła wszystkie, musiała zainwestować ponad 70 tys. zł. Na początku 2016 r. jej strata sięgała 16 tys. zł (już po uwzględnieniu dodatniego wpływu wypłaconych przez spółki dywidend).
Co jednak ciekawe, dzisiaj - już po bardzo dynamicznych wzrostach JSW - ogólna strata takiego inwestora jest wyższa niż na początku roku. Licząc według tych samych założeń, przekracza już 17 tys. zł.
Głównym powodem tej sytuacji jest znaczny spadek notowań spółek energetycznych, których akcje były oferowane drobnym inwestorom. Od początku roku Tauron stracił jedną piątą wartości, a Energa prawie 40 proc. i obecnie kurs akcji tej spółki znajduje się blisko historycznego minimum. Fatalnie w tym roku spisują się również akcje PKP Cargo - notowania kolejowego przewoźnika spadły od początku roku o ponad jedną trzecią.
| Wyniki inwestora, który kupował akcje spółek ramach "Akcjonariatu Obywatelskiego" | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Spółka | Cena emisyjna (zł) | Max. pakiet akcji | Koszt max. pakietu akcji (zł) | Kurs** | Wartość max. pakietu akcji** | Suma dywidend netto (zł) | Zysk/Strata (zł) | Zysk/Strata (proc.) |
| PZU* (2010) | 312,5 | 30 | 9375,00 | 25,3 | 7 590,00 | 4 710,31 | 2 925,31 | 31,2% |
| Tauron (2010) | 5,13 | 934 | 4791,42 | 2,42 | 2 260,28 | 756,54 | -1 774,60 | -37,0% |
| GPW (2010) | 43 | 25 | 1075,00 | 37,1 | 927,50 | 230,65 | 83,15 | 7,7% |
| JSW (2011) | 136 | 75 | 10200,00 | 71,1 | 5 332,50 | 479,93 | -4 387,57 | -43,0% |
| ZE PAK (2012) | 26,2 | 418 | 10951,60 | 10,61 | 4 434,98 | 636,53 | -5 880,09 | -53,7% |
| PHN (2013) | 22 | 460 | 10120,00 | 17,1 | 7 866,00 | 1 445,69 | -808,31 | -8,0% |
| PKP Cargo (2013) | 68 | 244 | 16592,00 | 44,02 | 10740,88 | 1 092,95 | -4 758,17 | -28,7% |
| Energa (2013) | 17 | 452 | 7684,00 | 7,51 | 3 394,52 | 1 072,73 | -3 216,75 | -41,9% |
| RAZEM | 70789,02 | 42546,66 | 10425,33 | -17 817,03 | -25,2% |
Źródło: money.pl na podstawie danych GPW. Uwzględniony split akcji. *Kursy zamknięcia z 18.10.2016.
Inwestorzy od dłuższego czasu trzymają się z dala od spółek z branży energetycznej. Powodem są niezmiennie spekulacje o tym, że ten sektor w największej mierze poniesie koszty ratowania branży górniczej w Polsce. Takie przekonanie pokutuje od początku ubiegłego roku, gdy nowy rząd sformowany przez PiS doprowadził do przejęcia przynoszącej straty kopalni Brzeszcze przez Tauron. Wtedy też spekulowano, że inne koncerny również będą musiały zainwestować w górnictwo (np. PGE miało kupić kopalnię Makoszowy).
Dodatkowo warto zwrócić uwagę, że w tym roku spółki energetyczne nie podzieliły się hojnymi dywidendami z inwestorami - np. posiadacze papierów Energi dostali 49 gr. na akcję (w ubiegłym roku 1,44 zł, a w 2014 r. - 1 zł), a Tauron i ZE PAK w ogóle nie podzieliły zysków między akcjonariuszy.
Miliardy złotych popłynęły do budżetu państwa
"Akcjonariat Obywatelski" to program wprowadzony przez rząd Platformy Obywatelskiej, który miał zachęcić drobnych inwestorów do lokowania pieniędzy na giełdzie w akcje prywatyzowanych spółek. Jego główną zaletą było to, że w przeciwieństwie do poprzednich prywatyzacji drobni inwestorzy nie musieli już "konkurować" z dużymi instytucjami, bo rząd odkładał dla nich pakiet akcji do podziału. Wcześniej gracze, by móc liczyć na jakiekolwiek akcje, zaciągali kredyty pod ich zakup. Działo się tak dlatego, że musieli zapisać się na bardzo dużą liczbę akcji, by po redukcji i przydziale dostać oczekiwaną ich liczbę.
Zainteresowanie Polaków przeszło najśmielsze oczekiwania rządu. Papiery PZU kupiło ponad 250 tysięcy osób, ale rekord padł, gdy akcje GPW kupiło ponad 320 tysięcy osób.
Pomysłodawcą "Akcjonariatu Obywatelskiego" był Aleksander Grad, minister skarbu państwa w rządzie Donalda Tuska.
Źródło: money.pl
Prywatyzacja spółek przez giełdę była bardzo korzystna dla budżetu państwa. Do jego kasy trafiły miliardy złotych z publicznych ofert: PZU (8,1 mld zł), Tauron (4,2 mld), GPW (1,2 mld zł), JSW (5,4 mld zł), ZE PAK (681 mln zł), PHN (238 mln zł), PKP Cargo (1,4 mld zł), Energa (2,4 mld zł).