Ponad 16 tysięcy złotych stracił każdy drobny inwestor, który uwierzył w program "Akcjonariat Obywatelski" i kupował akcje wszystkich spółek wprowadzanych na giełdę przez rząd PO. Byłby na jeszcze większym minusie, gdyby nie papiery PZU, które jako jedyne pozwoliły zarobić. Promocja giełdowych inwestycji wśród zwykłych Polaków okazała się jednym z największych niewypałów rządów Donalda Tuska.
Już mniej niż 9 złotych za jedną akcję Jastrzębskiej Spółki Węglowej trzeba było zapłacić podczas wtorkowej sesji na warszawskiej giełdzie. To kolejny niechlubny rekord spółki, którą w 2011 roku rząd Donalda Tuska oferował drobnym inwestorom po 136 złotych za papier.
Na akcje JSW zapisało się wówczas ponad 160 tysięcy Polaków. Zdecydowana większość kupowała maksymalne dostępne dla drobnych graczy pakiety akcji, inwestując w każdy ponad 10 tysięcy złotych. Dzisiaj ten sam pakiet jest wart mniej niż 700 złotych. A warto przypomnieć, że dzięki ofercie publicznej JSW do budżetu państwa w 2011 roku trafiło ponad 5 miliardów złotych.
Do kasy państwa wpłynęły miliardy złotych...
Money.pl podsumował dotychczasowe rezultaty programu "Akcjonariat Obywatelski". Pod tym hasłem rząd Platformy Obywatelskiej od 2010 roku oferował Polakom możliwość kupowania akcji spółek Skarbu Państwa, które szły na giełdę.
Główną zaletą programu było to, że w przeciwieństwie do poprzednich prywatyzacji drobni inwestorzy nie musieli już "konkurować" z dużymi instytucjami, bo rząd odkładał dla nich pakiet akcji do podziału. Wcześniej gracze, by móc liczyć na jakiekolwiek akcje, zaciągali kredyty pod ich zakup. Działo się tak dlatego, że musieli zapisać się na bardzo dużą liczbę akcji, by po redukcji i przydziale dostać oczekiwaną ich liczbę.
Między innymi ze względu na to nowe udogodnienie w 2010 roku na papiery PZU rzuciło się ponad 250 tysięcy osób, a z absolutnym rekordem mieliśmy do czynienia, gdy w tym samym roku akcje GPW kupiło ponad 320 tysięcy osób.
Źródło: money.pl
Jak widać, rządowi udało się przekonać rzesze Polaków do inwestowania na giełdzie. A do samego budżetu państwa płynęły miliardy złotych z publicznych ofert: PZU (8,1 miliarda złotych), Tauron (4,2 miliarda złotych), GPW (1,2 miliarda złotych), JSW (5,4 miliarda złotych), ZE PAK (681 milionów złotych), PHN (238 milionów złotych), PKP Cargo (1,4 miliarda złotych), Energa (2,4 miliarda złotych).
Energa była ostatnią spółką, którą poprzedni rząd wprowadził na giełdę. Od tamtej pory na parkiecie nie pojawiła się żadna spółka sprzedawana w ramach "Akcjonariatu Obywatelskiego".
A inwestorzy liczą ogromne straty
Rekord pod tym względem pobiła wspomniana już Jastrzębska Spółka Węglowa. Załamanie na rynku węgla doprowadziło nie tylko do spadku cen akcji JSW o około 90 procent, ale również do przeceny papierów spółek energetycznych. Przyczyniły się do tego również pomysły polityków, by łączyć branżę energetyczną z kopalniami.
Efekt politycznego zamieszania jest taki, że każda osoba, która zaufała rządowi i kupowała maksymalne dostępne pakiety akcji, ma dziś stratę przekraczającą 16 tysięcy złotych. To niemal jedna czwarta zainwestowanych pieniędzy.
Co ważne, stratę wyliczyliśmy uwzględniając fakt, że spółki (w tym przede wszystkim PZU) dzielą się zyskami i wypłacają dywidendy. Gdyby nie to, drobny inwestor byłby dziś "pod kreską" nawet o ponad 26 tysięcy złotych. Zainwestowany kapitał sięgać mógł bowiem maksymalnie 71 tysięcy złotych, podczas gdy obecna suma wartości akcji to około 44 tysiące złotych.
| Portfel drobnego inwestora, który kupował wszystkie akcje w ramach "Akcjonariatu Obywatelskiego" i do dziś ich nie sprzedał | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Spółka (debiut) | Cena emisyjna (zł) | Max. pakiet akcji | Koszt max. pakietu akcji (zł) | Kurs** (zł) | Wartość max. pakietu akcji (zł)** | Suma dywidend netto (zł) | Zysk/Strata (zł)* | Zysk/strata (proc.)* |
| PZU* (2010) | 312,5 | 30 | 9 375,00 | 317,1 | 9 513,00 | 4 204,87 | 4 342,87 | 46,3% |
| Tauron (2010) | 5,13 | 934 | 4 791,42 | 2,62 | 2 447,08 | 756,54 | -1 587,80 | -33,1% |
| GPW (2010) | 43 | 25 | 1 075,00 | 33,77 | 844,25 | 182,86 | -47,89 | -4,5% |
| JSW (2011) | 136 | 75 | 10 200,00 | 9,22 | 691,50 | 479,93 | -9 028,58 | -88,5% |
| ZE PAK (2012) | 26,2 | 418 | 10 951,60 | 8,89 | 3 716,02 | 636,53 | -6 599,05 | -60,3% |
| PHN (2013) | 22 | 460 | 10 120,00 | 18 | 8 280,00 | 1 289,20 | -550,80 | -5,4% |
| PKP Cargo (2013) | 68 | 244 | 16 592,00 | 57,61 | 14 056,84 | 1 092,95 | -1 442,21 | -8,7% |
| Energa (2013) | 17 | 452 | 7 684,00 | 11,16 | 5 044,32 | 893,33 | -1 746,35 | -22,7% |
| SUMA | 70789,02 | 44593,01 | 9536,20 | -16659,81 | -23,5% |
Źródło: money.pl na podstawie obliczeń własnych i danych z ofert spółek.
- - PZU przeprowadziło w 2015 roku podział akcji w stosunku 1:10, więc obecny kurs jest dziesięciokrotnie niższy, ale liczba akcji również zwiększyła się dziesięć razy. * - Kurs zamknięcia z 11.01.2016. ** - Obliczenia uwzględniają wypłacone dywidendy.
Być może sytuacja posiadaczy akcji, którzy kupili je w ramach "Akcjonariatu Obywatelskiego", byłaby lepsza,gdyby rząd PO-PSL przy okazji reformy emerytalnej nie zdecydował się na ograniczenie roli Otwartych Funduszy Emerytalnych na giełdzie. Z całą pewnością można powiedzieć, że to dzięki OFE ówczesnemu rządowi w ogóle udało się wprowadzić spółki Skarbu Państwa na warszawski parkiet.