Zapoczątkowany proces znoszenia sankcji gospodarczych wobec Iranu nałożonych przeszło 37 lat temu przyciągną uwagę środowisk biznesowych na całym świecie. Proces ten nie ominął również polskich przedsiębiorców. Dla niewielkiej grupy nie jest to całkowicie nieznany rynek. Polskie firmy już od dawna, choć z uwzględnieniem wszelkich ograniczeń i utrudnień wynikających z sankcji gospodarczych, prowadzą współpracę handlową z Iranem.
Jak dotąd, transakcje prowadzone były w oparciu o podmioty zlokalizowane i utworzone na gruncie prawa miejscowego w Emiratach Arabskich, ale również w Turcji czy Gruzji ze względu na ograniczenia w transferze środków pieniężnych, stanowiące _ de facto _ największą barierę w tym zakresie. Praktyki te i utrudnienia znikną wraz z definitywnym zniesieniem sankcji, których wszyscy spodziewamy się w pierwszym półroczu 2016 roku.
W ślad za nowymi możliwościami gospodarczymi podąża również działalność promocjno-wspierająca dla tego kierunku biznesowego realizowana przez wicepremiera i ministra gospodarki Janusza Piechocińskiego. Ostatnia misja gospodarcza zrealizowana przez Ministerstwo Gospodarki we współpracy z Krajową Izbą Gospodarczą skupiła niezwykle szerokie grono zainteresowanych tym kierunkiem biznesowym polskich przedsiębiorstw. Nic w tym dziwnego. Nie ma bowiem cienia wątpliwości, iż irańska gospodarka wymaga ogromu inwestycji w bardzo wielu dziedzinach i branżach. Dopływ środków ze sprzedaży przede wszystkim ropy naftowej spowoduje uruchomienie całej lawiny niezbędnych i od lat wyczekiwanych inwestycji.
Jest to szansa dla sprawnych i zdeterminowanych firm do powrotu i trwałego zagoszczenia na rynku irańskim. Oczywiście sam entuzjazm tu nie wystarczy. To rynek, na którym toczy się walka konkurencyjna choćby z głównym partnerem Iranu - Chinami. To również obszar o zupełnie odmiennym systemie prawnym i kulturze. Warto więc z jednej strony podjąć wyzwanie pozyskania tego rynku dla swoich produktów zachowując równocześnie dużą dozę ostrożności wyrażającą się przede wszystkim prowadzeniem dokładnych analiz tak opłacalności planowanej wymiany handlowej, jak i otoczenia prawnego, zwyczajowego, czy polityczno-religijnego.
Iran obecnie przygotowuje się na pełne otwarcie gospodarki dla zagranicznych inwestycji dokonując stosownych zmian w przepisach prawa ułatwiających zakładanie nowego biznesu. Dopuszczona została między innymi możliwość zakładania na terytorium Iranu spółek ze 100-procentowym udziałem zagranicznym. Przy czym dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością określona została minimalna liczba wspólników - jako co najmniej dwóch, a minimalny kapitał zakładowy to 1 mln rialów irańskich. Dla spółki akcyjnej jest to co najmniej trzech akcjonariuszy i minimalny kapitał wynoszący 3 mln rialów irańskich.
Ponadto utworzono sześć stref wolnego handlu korzystających m.in. ze znaczących zwolnień podatkowych, celnych, udogodnień w zakresie zatrudniania pracowników. Przewidziano katalog wielu zwolnień z podatku dochodowego w przepisach ustawy o 5-letnim planie rozwoju, związanych z inwestycjami realizowanymi w określonych gałęziach gospodarki.
Oczywiście należy liczyć się ze skutkami jakie nadal wywołują sankcje, przede wszystkim w sferze zakazu przekazywania środków finansowych. Zakaz ten nie dotyczy określonych kategorii transakcji, na które udzielone zostało wcześniej zezwolenie. Przyznawane jest ono przez właściwe organy państw członkowskich Unii Europejskiej. Przy czym zezwolenie uznaje się za udzielone jeśli w ciągu czterech tygodni od wniesienia do właściwego organu pisemnego wniosku nie zgłoszono pisemnego sprzeciwu.
Mimo tych barier i utrudnień nie sposób zlekceważyć możliwości biznesowych jakie otwierają się w Iranie. To rynek przeszło 77 milionów konsumentów, którego budżet i zdolności inwestycyjne wraz ze zniesieniem sankcji gospodarczych poszybują z zawrotną szybkością. Warto przygotować się i mieć do tego momentu w pełni rozpoznany rynek oraz zbudowane relacje partnerskie.
Autor jest radcą prawnym, partnerem zarządzającym Kancelarii Chałas i Wspólnicy